Waarschuwing voor verkeersongevallen door smartphones in het verkeer
De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) waarschuwt voor het gebruik van smartphones in het verkeer. Door het gebruik van een smartphone is het risico op een ongeluk twee tot negen keer groter. Een verkeersongeval kan leiden tot ernstige letselschade of zelfs dodelijke slachtoffers.
Groter risico op verkeersongevallen door smartphones
De SWOV concludeert op basis van verschillende gedragsstudies dat het gebruik van een mobiele telefoon in het verkeer een sterk negatief effect heeft op het rijgedrag. Ook als er gebruik wordt gemaakt van hulpmiddelen, zoals handsfree-apparatuur en spraaksturing, blijft de bestuurder afgeleid. Afleiding kan gemakkelijk leiden tot een verkeersongeval, met bijvoorbeeld letselschade als gevolg.
Een opvallende conclusie van de stichting is dat handsfree telefoongebruik geen belangrijke veiligheidsvoordelen heeft. Wel heeft handsfree gebruik gevolgen voor de aansprakelijkheid. As iemand die handheld belt een verkeersongeval veroorzaakt, is hij door het overtreden van het verbod op handheld bellen aansprakelijk voor de gevolgen van het ongeval, zoals de schade aan de auto of de letselschade.
Door tijdens het rijden te bellen, te navigeren, te e-mailen, te sms'en te appen of te internetten, rijdt de bestuurder trager. De afstand met de auto erachter wordt hierdoor kleiner. Ook worden verkeersborden genegeerd en wordt minder vaak voorrang verleend. Al deze zaken kunnen leiden tot een verkeersongeval door smartphones.
Meer voorlichting moet aantal verkeersongevallen door smartphones verminderen
De stichting maakt zich sterk voor meer voorlichting over de risico's van het gebruik van een smartphone in het verkeer. Er is echter onderzoek waaruit blijkt dat ook mensen die zich bewust zijn van de verhoogde risico's op een ongeval niet altijd hun gedrag aanpassen. Het is niet te garanderen dat de campagne het aantal verkeersongevallen en slachtoffers daadwerkelijk kan terugdringen.
Zo zegt twaalf procent van de automobilisten regelmatig een bericht te sturen tijdens het rijden, terwijl vrijwel alle automobilisten dit gevaarlijk vinden en zich bewust zijn van de kans op een ongeluk. Van de 18- tot 35-jarigen stuurt zelfs 23 procent wel eens berichten van achter het stuur. Recenter onderzoek schuift nog dramatischere cijfers naar voren. Uit dit onderzoek bleek dat 65 procent van de automobilisten de telefoon gebruikt tijdens het autorijden. Toch geeft 76 procent van de automobilisten aan dat ze weten dat het gevaarlijk is en dat het risico op verkeersongevallen door smartphones wordt vergroot.
Afleiding in het verkeer is levensgevaarlijk
Afleiding kan zowel visueel als auditief, cognitief of fysiek zijn. Vaak gaat het zelfs om een combinatie van verschillende afleidingen tegelijkertijd. Bij het gebruik van een smartphone is men fysiek bezig met de smartphone, kijkt men naar een scherm, is de chauffeur met zijn gedachten bij een gesprek en luistert men naar de gesprekspartner en niet naar het verkeer. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat verkeersongevallen door smartphones kunnen ontstaan.
Het probleem is dat autorijden ongelofelijk veel concentratie vergt. Het gaat niet alleen om het bedienen van de auto, maar ook om alle verkeersgerelateerde taken. Mensen kunnen slechts een beperkt aantal taken tegelijkertijd uitvoeren en zullen daarbij hun aandacht verdelen. In het verkeer, waarbij een fractie van een seconde het verschil kan maken, kan dit verregaande gevolgen hebben.
Een grootschalig Amerikaans onderzoek heeft de zogenaamde odds ratio's in kaart gebracht, een cijfer dat aangeeft met welke factor het risico op een ongeval toeneemt. Daaruit bleek onder andere dat het risico op een ongeval met factor 1,3 toeneemt als men praat met een passagier. Alleen al het vasthouden van een telefoon doet het risico met factor 2,05 toenemen. Het browsen op een telefoon, bijvoorbeeld het zoeken van een contactpersoon of het maken van een tekstbericht, doet het risico op verkeersongevallen door smartphones zelfs met factor 2,5 toenemen.
Aantal verkeersongevallen door smartphones
Concrete cijfers over het aantal verkeersongevallen door smartphones zijn er niet. Het is namelijk moeilijk vast te stellen en slachtoffers zullen niet altijd vertellen dat verkeersongevallen door smartphones ontstonden. De SWOV waarschuwt er bovendien voor dat we niet te hard mogen focussen op verkeersongevallen door smartphones, maar heeft het ook over andere vormen van afleiding in het verkeer. Niet alleen ontstaan verkeersongevallen door smartphones, maar ook door bijvoorbeeld te praten met passagiers, te eten of door het bedienen van een navigatiesysteem. Het zijn stuk voor stuk voorbeelden van afleiding.
Volgens oudere cijfers van verkeersongevallen zouden er door afleiding in het verkeer jaarlijks tientallen doden vallen, met een bovengrens van honderd doden. De SWOV geeft echter aan dat dit verouderde cijfers zijn. Een Amerikaans onderzoek geeft aan dat bij negen procent van de dodelijke auto-ongevallen afleiding een rol speelde. Dit is gebaseerd op verklaringen van getuigen en is wellicht een onderschatting. Het is niet duidelijk of deze cijfers ook representatief zijn voor Nederland. Bovendien gaat het niet alleen om verkeersongevallen door smartphones, maar door alle vormen van afleiding. Ook bijvoorbeeld het gebruik van een navigatiesysteem valt hieronder.
Bij de bovenstaande cijfers gaat het om slachtoffers onder de automobilisten. Er ontstaan ook verkeersongevallen door smartphones die door voetgangers of fietsers worden gebruikt. Ook hierbij zijn er geen recente onderzoeken. Twee Nederlandse onderzoeken uit 2008 en 2009 hebben het over ongeveer drie tot vier procent van alle fietsongevallen met letselschade. Voor wat de voetgangers betreft, zijn er zelfs geen Nederlandse onderzoeken. Oudere Amerikaanse onderzoeken tonen wel een stijgende tendens aan. In 2004 zou minder dan één procent van de dodelijke verkeersongevallen door smartphones veroorzaakt zijn, terwijl dit in 2010 al 3,6 procent bedroeg. Ook hier is het niet duidelijk in welke mate deze cijfers (nog) relevant zijn voor verkeersongevallen in Nederland.
Verkeersongevallen door smartphones: schadevergoeding claimen
Verkeersdeelnemers dienen steeds voorzichtig te zijn en aandacht te hebben voor het verkeer. Wanneer ze onvoorzichtig zijn en bijvoorbeeld met hun smartphone bezig zijn, kan dit ervoor zorgen dat ze aansprakelijk zijn voor de schade die ze veroorzaken. Er zijn slechts een handvol uitzonderingen om kwetsbare groepen als fietsers en jonge kinderen te beschermen. Desondanks is het voor slachtoffers van verkeersongevallen door smartphones altijd raadzaam om juridisch advies in te winnen.
Bij een verkeersongeval kan SAP Advocaten u helpen de schade te verhalen waarvoor een ander verantwoordelijk is. Zie hier ons dossier over verkeersongevallen. Een veelvoorkomende klacht bij een verkeersongeval is een whiplash. Neem nu vrijblijvend contact met ons op en bespreek uw situatie met een van onze letselschade-experts.
